کاربرد بلاک چین در بانکداری مسأله مهمی قلمداد می‌شود که امروزه بیش از پیش مورد توجه کاربران دنیای مجازی و فعالین بازار ارزهای دیجیتال قرار گرفته است. در واقع بلاک چین برای نخستین بار به عنوان راهی تازه برای امور مالی به عموم معرفی و در اوج بحران مالی جهانی یعنی در سال ۲۰۰۸ به عنوان ستون فقرات عملیاتی بیت کوین به وجود آمد که روشی امن و مطمئن برای انتقال و فهرست‌نویسی داده‌ها محسوب می‌شد.
پس از آن، فناوری بلاک چین با گذشت زمان و گسترده‌تر شدن دنیای مجازی و ارزهای دیجیتال بسیار مورد توجه قرار گرفت. به شکلی که امروزه ارزهای دیجیتال مبتنی بر فناوری بلاک چین هستند و مبادله‌هایی زیادی از جمله خرید و فروش تتر و دیگر ارز‌ها در این بستر به ثبت می‌رسد. فناوری بلاک چین همچنین کاربردهای دیگری در بانکداری و امور مالی دارد که در این بلاگ شما را با برخی از آنها آشنا می‌کنیم.
آشنایی با فناوری بلاک چین
قبل از این که بخواهیم کاربرد بلاک چین در بانکداری و امور مالی را بیان کنیم، بهتر است با فناوری بلاک چین آشنا شوید. به طور کلی فناوری بلاک چین یک دفتر کل توزیع شده عمومی بوده که توانایی ثبت مبدا، حرکت و انتقال هر موضوع با ارزشی را دارد و به جای این که به یک مرجع مرکزی مانند بانک تکیه داشته باشد، به تأیید یکپارچه گره‌های بلاک چین برای پردازش پرداخت یا انتقال کالا نیازمند است.
همچنین فناوری بلاک چین برای بخش‌های مالی، بسیار کاربردی و جذاب خواهد بود به این دلیل که این فناوری می‌تواند بسیاری از مشکلاتی که امروزه در این صنعت وجود دارد یعنی امنیت و کارایی را حل کند. ضمنا بلاک چین این پتانسیل را دارد که بتواند تا سال ۲۰۳۰ اقتصاد جهانی را به طور گسترده‌ای افزایش دهد. به علاوه، این احتمال با وجود کیف پول‌های ارز دیجیتال و محبوبیت ارزهای دیجیتال بیش از پیش قدرت گرفته است که توضیحات بیشتر در این زمینه را می‌توانید در آموزش ارز دیجیتال مطالعه نمایید.
کاربرد بلاک چین در بانکداری و بخش مالی
همانطور که اشاره کردیم کاربرد بلاک چین در بانکداری و امور مالی فراوان است؛ بر همین اساس در این بخش چند نمونه از اصلی‌ترین آنها را در امور مالی مورد بررسی قرار داده‌ایم.
قرارداد‌های هوشمند در بلاک چین
قطعاً یکی از مهم‌ترین و موثرترین کاربردهای بلاک چین در بانکداری و امور مالی این است که می‌تواند از طریق قرارداد‌های هوشمند، اعتماد مؤثر را ایجاد کند. این قرارداد‌های هوشمند مانند قرارداد‌های فیزیکی هستند و از این جهت متفاوت‌اند که بلافاصله پس از این که تمام شروط برآورده شد به صورت بلادرنگ توسط فناوری بلاک چین انجام می‌شوند.
همچنین این قرارداد‌های هوشمند به هیچ واسطه‌ای نیاز نداشته و سطوح امنیتی بالایی را ایجاد می‌کنند و به گفته یکی از بنیانگذاران شرکت بلاک چین، برای افرادی که به دنبال نتایج خاصی هستند، گزینه مناسبی خواهند بود. مانند زمانی که یک قرارداد بین دو فرد با رعایت تمامی اصول از پیش تعیین شده، انجام می‌شود و در صورتی که تخلفی رخ دهد، قرارداد منحل خواهد شد.
فرض کنید فردی قصد دارد در یک شرکت سرمایه‌گذاری کند، در این صورت برای طرفین قوانین و مقرراتی از پیش مشخص می‌گردد که بر اساس آن، ماهیت قرارداد کاملاً واضح و مشخص است. در این بین، بلاک چین این قابلیت را دارد تا تمامی قوانین را توسط شبکه رایانه‌های خود اجرا کرده و این موضوع را بررسی کند که آیا تمام توافقات موجود در قرارداد برآورده شده‌اند یا خیر! برای مثال بررسی خواهد کرد که سرمایه‌گذار موجودی کافی دارد یا نه!
با تمام این تفاسیر قرارداد‌های هوشمند موجود در بلاک چین‌ها به دلیل کارایی و حفظ حریم خصوصی که دارند بسیار مورد توجه افراد قرار گرفته‌اند به طوری که مورد نیاز همه هستند. به همین علت در این بخش لازم می‌دانیم تا دو نمونه از شرکت‌هایی که قرارداد‌های هوشمند مبتنی بر بلاک چین ایجاد می‌کنند را به شما معرفی نماییم.
-
Open Zeppelin
یکی از شرکت‌هایی است که زیرساخت‌های مبتنی بر بلاک چین را برای سیستم‌های قرارداد هوشمند ایجاد کرده و آنها را برای تمامی صنایع و بخش‌ها مانند بخش مالی راه‌اندازی می‌کند به طوری که می‌تواند کد‌های قابل فهم را با روش‌های سخت امنیتی قرارداد ترکیب کند.
-
Propy
پروپی نیز از جمله شرکت‌هایی است که صنعت املاک و مستغلات را با پلتفرم مدیریت تراکنش و بلاک چین ساده‌تر کرده به طوری که الزام به وجود مقادیر زیادی از مدارک را از بین می‌برد. با این وجود این شرکت توانسته تا یک سیستم واحد را برای مدیریت کل فرایند معاملات املاک و مستغلات ایجاد کند. همچنین احتمال کلاهبرداری و مسائل این چنینی را نیز کاهش داده است.
پردازش پرداخت بلاک چین
از دیگر موارد کاربرد بلاک چین در بانکداری و امور مالی می‌توان به توانایی بلاک چین در پردازش پرداخت‌ها به صورت آنی، اشاره کرد. این پردازش آنی به گونه‌ای است که می‌تواند از یکپارچگی داده‌ها محافظت کند و با توجه به این که بلاک چین مؤسسات متمرکز را دور می‌زند، از این رو انتقال پول به شکل همتا به همتا بسیار ساده شده است.
پس از راه‌اندازی، گره‌های بلاک چین شروع به کار کرده تا بتوانند به کمک آرا، پرداخت را به صورت آنی تأیید و یا رد نمایند. در این زمان نیز که بانک تراکنش را مورد پردازش قرار می‌دهد به پول نقد نیازی نبوده و لازم نیست تا تراکنش جاری، مدت‌ها در بلاتکلیفی بماند. به علاوه مشتریان از پرداخت هزینه‌های زیاد برای تراکنش نیز معاف خواهند شد.
بنابراین مشتریان و بانک‌ها می‌توانند برای انتقال پول با استفاده از فناوری بلاک چین در زمان و هزینه صرفه‌جویی کنند. همچنین بهتر است بدانید ارزهایی که مبتنی بر بلاک چین هستند به صورت جهانی بوده و هیچ نرخ مبادله، کارمزد یا قوانین عجیب به صورت کشور به کشور برای آنها وجود نخواهد داشت.
ضمنا یکی از شناخته شده‌ترین سیستم‌های پرداختی که مبتنی بر بلاک چین است، ریپل بوده که به بانک‌ها و صرافی‌های ارزهای دیجیتال این امکان را می‌دهد تا بتوانند بدون نیاز به پردازشگر شخص ثالث، پول را به صورت مستقیم انتقال دهند. ریپل با استفاده از ادغام‌های شخصی شده، می‌تواند پرداخت‌ها را پیگیری و واسطه‌ها را حذف کند، به علاوه این که انتقال کارآمد پول را در تمام نقاط دنیا آسان‌تر می‌کند.
تجارت بلاک چین
فناوری بلاک چین می‌تواند فرآیند‌های پیچیده و زمانبر را کاهش دهد و در پی آن هزینه‌های بالا و ریسک‌های امنیتی نیز به حداقل‌ترین میزان خود برساند که در نهایت نیز بازار سهام را دچار تحول خواهد کرد. البته که بازار سهام سنتی دارای بخش‌های مختلفی مانند: سرمایه‌گذاران، کاربران، آژانس‌های نظارتی و نهادهای متمرکز است که قابلیت پردازش سرمایه‌گذاری‌ها را دارد.
پردازش سرمایه‌گذاری‌ها ممکن است به دلیل وجود ارتباط به واسطه‌ها تا سه روز طول بکشد که این موضوع موجب تأخیر و عدم اطمینان در فرایند آن خواهد شد. این در حالی است که فناوری بلاک چین با استفاده از قرارداد‌های هوشمند و فرآیندی غیرمتمرکز می‌تواند سرعت، دقت و کارایی را در سرمایه‌گذاری‌ها به دنبال داشته باشد. زمانی که بلاک چین را بر اساس قرارداد‌های هوشمند اجرا کنید و بلاک چین نیز معامله را معتبر نشان دهد به جای این که چندین روز منتظر باشید، می‌توانید بلافاصله معامله خود را انجام دهید.
خوب است بدانید که Robinhood به عنوان یکی از بزرگ‌ترین پلتفرم‌های معاملات آنلاین شناخته می‌شود که برای سرمایه‌گذاران امکان خرید، فروش و تجارت ارزهای دیجیتال را فراهم می‌کند. این پلتفرم در ابتدا به جهت تقویت سبد سهام شخصی از طریق سهام سنتی برای افراد در نظر گرفته شده بود، اما امروزه به کاربران اجازه می‌دهد تا بر روی ارزهای دیجیتال مبتنی بر بلاک چین سرمایه‌گذاری کنند.
برنامه‌هایی بر پایه پاداش در بلاک چین
کاملاً واضح است که سهام‌هایی با عملکرد خوب مانند آمازون تحت یک برنامه وفاداری گسترده هستند که در مقابل نیز میلیون‌ها طرفدار دارند. به بیانی دیگر، کسب و کار‌هایی که به دنبال جذب مشتری و افزایش درآمد و سود خود می‌گردند برای رسیدن به این اهداف راه حلی پیدا کرده‌اند که می‌توان آن را پاداش وفاداری مبتنی بر بلاک چین دانست.
اما توجه داشته باشید که برنامه‌های وفاداری قدیمی به سختی می‌تواند داده‌ها را برای اغلب شرکت‌ها حفظ کند و به همین دلیل در معرض خطر شدید نقض داده‌ها هستند. همچنین این روز‌ها برنامه‌های وفاداری به یک هدف جذاب برای هکر‌ها تبدیل شده‌اند اما فناوری بلاک چین توانسته این مشکل را حل کند و راه حلی قوی‌تر و دقیق‌تر ارائه دهد.
ضمن این که قسمت مالی و بانکداری مانند هر کسب و کاری، بخشی از داده‌های عظیم را می‌خواهد که برنامه‌های وفاداری می‌توانند آن را به همراه داشته باشند. بنابراین فناوری بلاک چین در بخش بانکداری و امور مالی می‌تواند هزینه‌ها را کاهش، یک برنامه بی‌وقفه و بلادرنگ ایجاد و در نهایت از داده‌های مهم محافظت کند که مشتریان با وجود قرارداد‌های هوشمند می‌توانند پاداش‌ها را در زمان واقعی جمع‌آوری کرده و کسب و کار خود را به خوبی مدیریت نمایند.
هویت دیجیتال به عنوان یک کاربرد بلاک چین در بانکداری
یکی از اصلی‌ترین مسئولیت‌هایی که بانکداری‌ها و مؤسسات مالی دارند، حفظ یکپارچگی هویت دیجیتالی مشتریان است که این مورد شامل حساس‌ترین اطلاعات افراد می‌شود. با وجود این که همه ما به بانک‌ها اعتماد داریم و اطلاعات حساب، آدرس‌ها و سایر مشخصات مهم را محافظت و آنها به صورت خصوصی نگهداری می‌کنند اما با این وجود هر ساله اطلاعات تعداد زیادی از افراد به سرقت رفته و در اختیار هکر‌ها قرار می‌گیرد. با وجود بلاک چین این امکان فراهم شده تا هکر‌ها نتوانند در امور مالی و بانکداری به این اطلاعات دسترسی داشته باشند.
به عبارتی دیگر، بلاک چین قدرت امنیتی بالایی داشته و می‌تواند مسئولیت‌پذیری، اعتماد و کارایی را در امنیت داده‌ها افزایش دهد به طوری که بخش‌های مالی می‌توانند با استفاده از مکانیزم‌های غیرمتمرکز بلاک چین، از داده‌ها و اطلاعات مهم در برابر حملات سایبری محافت نمایند. یکی از شرکت‌هایی که به بخش مالی کمک می‌کند تا بتواند یکپارچگی میلیون‌ها هویت دیجیتال را حفظ نماید، آی بی ام است.
این شرکت از جمله شرکت‌های پیشرو در زمینه سرمایه‌گذاری در بلاک چین مخصوصاً در حوزه مدیریت هویت دیجیتال محسوب می‌شود که در به کارگیری راه‌حل‌های مدیریتی یا هویت مورد اعتماد مبتنی بر بلاک‌چین شخصی کمک گرفته تا از احراز هویت غیرمتمرکز شناسه و یک پلتفرم بررسی دقیق (به روز شده)، استفاده کند. به این ترتیب، افراد می‌توانند در زمان نظارت، به کسانی که می‌توانند اطلاعات شخصی مشتریان را مشاهده کنند، متصل بمانند.
مزایای استفاده از فناوری بلاک چین در بانکداری و امور مالی
همانگونه که گفته شد کاربرد بلاک چین در بانکداری و امور مالی فراوان است؛ بر همین اساس در بخش‌های فوق سعی کردیم تا تنها برخی از کاربردهای آن را بیان کنیم. اما می‌توان از مهم‌ترین مزیت‌های استفاده از فناوری بلاک چین در بانکداری و امور مالی به موارد زیر اشاره داشت.
-
امنیت
فناوری بلاک چین در بخش‌های مالی و بانکداری می‌تواند نیاز به وجود واسطه‌ها و عواملی مانند ابزار‌های ناکارآمد را کاهش و یا از بین ببرد. همچنین برخی از پروتکل‌ها و استاندارد‌های خاص را به کار برده و عملکرد آن به عنوان یک منبع مشترک است.
-
حفظ حریم خصوصی کاربران
بلاک چین دارای ابزار‌ها و بخش‌های مختلف است که می‌تواند داده‌ها و اطلاعات افراد را محافظت و حریم خصوصی آنان را حفظ نماید. به علاوه این امکان را برای مشتریان فراهم کرده تا بتوانند به صورت انتخابی داده‌ها را در شبکه‌های تجاری به اشتراک بگذارند. در نتیجه این فرایند موجب خواهد شد تا میزان اعتماد کاربران به بلاک چین افزایش یابد.
-
مقیاس‌پذیری
در فناوری بلاک چین امکان پشتیبانی از همکاری میان زنجیره‌های عمومی و خصوصی فراهم شده که این قابلیت انعطاف‌پذیری بالا و یکپارچگی بی‌نظیر و دسترسی جهانی را برای مشتریان به وجود می‌آورد.
جمع بندی
همانطور که متوجه شدید کاربرد بلاک چین در بانکداری و صنعت امور مالی بسیار است که در این مطلب از دیجیکس ۲۴ برخی از مهم‌ترین کاربردهای آن را به شما معرفی کردیم. اما در یک توضیح کلی می‌توان نتیجه گرفت که استفاده از بلاک چین در این زمینه موجب شده تا هزینه‌ها به طور چشم‌گیری کاهش یافته و پرداخت‌ها در مدت زمان کوتاهی انجام شوند.
به علاوه استفاده از بلاک چین در امور مالی یک مزیت مهم به دنبال دارد که می‌توان آن را حفظ حریم خصوصی افراد دانست. در این صورت امکان دسترسی به اطلاعات کاربران توسط هکر‌ها وجود نداشته و معاملات و نقل و انتقالات در این بستر با امنیت کامل انجام می‌شوند. به همین دلیل، امروزه معامله‌گران زیادی بر روی بلاک چین و پلتفرم‌های متصل به آن سرمایه‌گذاری کرده‌اند که در آینده‌ای نزدیک نیز قطعا شاهد افزایش استفاده شرکت‌های بسیاری از فناوری بلاک چین خواهیم بود.
