وب3 چیست؟ سؤالی که سرمایه‌گذاران و تریدر‌های تازه وارد و گاها خبره که خرید فروش تتر و سایر ارزهای دیجیتال را انجام می‌دهند، با آن مواجه هستند. نهاد‌های متمرکز مختلفی وجود دارند که تصمیم می‌گیرند چه چیزی در بستر وب، مجاز و چه چیزی غیرمجاز باشد؛ در واقع وب3 قدرت را در دست کاربران قرار می‌دهد. برای آشنایی بیشتر شما با وب3 ابتدا مراحل رسیدن به این موضوع را بررسی خواهیم کرد.
وب اولیه
اکثر مردم وب را به عنوان یک بخش مهم و اصلی از زندگی مدرن می‌دانند. وبی که امروزه ما شاهد آن هستیم از وب اولیه متفاوت‌تر است. در ادامه برای درک بهتر این موضوع وب را در دوره‌های مختلف بررسی می‌کنیم.
وب 1.0، فقط خواندنی (1990-2004)
در سال 1989 یک تیم به توسعه پروتکل‌هایی مشغول بودند که در نهایت به شبکه جهانی وب تبدیل می‌شد. این تیم یک ایده داشت که برای به وجود آمدن پروتکل‌های باز و غیرمتمرکز، امکان به اشتراک گذاشتن اطلاعات از هر نقطه جهان را فراهم می‌کرد. اولین شروع این تیم امروزه با نام وب 1 شناخته می‌شود که در سال‌های 1990 تا 2004 اتفاق افتاد.
وب 1 اکثرا وب سایت‌های ثابت و متعلق به شرکت‌های مختلف بود که تعامل بین کاربران آن تقریباً به صفر می‌رسید. این نسخه از وب که اولین نسخه به شمار می‌رود را به عنوان وب فقط خواندنی می‌شناسند.
وب 2.0، خواندن و نوشتن (2004 تا کنون)
دوره وب 2.0 در سال 2004 با پدید آمدن پلتفرم‌های رسانه اجتماعی شروع شد که یک وب را برای خواندن و نوشتن ارائه داد و در واقع تکامل پیدا کرد. در این وب پلتفرم‌هایی ارائه شدند تا بتوان محتوای تولید شده توسط کاربر را در آن به اشتراک گذاشت و تعامل کاربر با کاربر را نیز فراهم کند. در ادامه و با گذشت زمان و ورود کاربران بیشتر به فضای اینترنت، امکان کسب درآمد از این فضا شکل گرفت و کاربران می‌توانستند بر پایه تبلیغات به درآمد برسند.
وب3، Read-Write-Own
وب3 برای اولین بار توسط بنیانگذار اتریوم یعنی گاوین وود به وجود آمد. او اندکی بعد از راه‌اندازی اتریوم اقدام به ایجاد وب3 کرد. بسیاری از پذیرندگان اولیه ارز دیجیتال حتی با وجود کسب آموزش ارز دیجیتال همچنان یک مشکل اساسی با آن داشتند که البته گاوین راه حلی را برای آن بیان کرد. در واقع این نوع وب به اعتماد نیاز داشت؛ به بیانی دیگر، اکثر وب‌هایی که امروزه توسط مردم شناخته شده هستند و آن را به کار می‌برند، به اعتماد برخی از شرکت‌های خصوصی تکیه کرده‌اند که در سمت منافع عمومی عمل می‌کنند.
همچنین وب3 در بستر خود بلاک چین، ارزهای رمزنگاری شده و NFT را مورد استفاده قرار داده تا بتواند قدرت را در قالب مالکیت به کاربران ارائه دهد. در سال 2020 یک توییت با مضمون وب3 چیست؟ پست شد و این موضوع را به بهترین شکل ممکن معرفی کرد؛ به شکلی که امروزه به یک اصطلاح فراگیر در فضای اینترنتی جدید تبدیل شده است.
ایده‌های اصلی وب3
با این که نمی‌توان یک پاسخ دقیق و جامع برای سؤال وب3 چیست؟ بیان کرد، اما چند اصل وجود دارند که ما را با وب3 به صورت دقیق‌تر آشنا می‌کنند.
- اصل اول: وب3 غیرمتمرکز است، یعنی به جای این که قسمت‌های گسترده‌ای از وب تحت کنترل و مالکیت نهاد‌های متمرکز باشد، این مالکیت بین کاربران و سازندگان توزیع خواهد شد.
- اصل دوم: وب3 بدون مجوز است، بدین معنی که هر کسی برای استفاده از وب3 دسترسی‌های یکسانی دارد و هیچ کس از این قاعده مستثنی نیست.
- اصل سوم: وب3 دارای پرداخت‌های بومی است، یعنی وب3 به جای این که بر زیرساخت‌های قدیمی بانک و پردازشگر‌های پرداخت تکیه کند، برای دریافت کردن و ارسال پول به صورت آنلاین، ارزهای دیجیتال را به کار می‌برد.
- اصل چهارم: وب3 غیرقابل اعتماد است، این بدین معناست که وب3 به اشخاص ثالث قابل اعتماد تکیه نکرده و تنها با استفاده از مکانیزم‌های اقتصادی و انگیزه پیش رفته و عمل می‌کند.
چرا وب3 مهم است؟
با این که ویژگی‌های وب3 به صورت جداگانه نیستند و یا به شکل منظم در دسته‌بندی‌های خاصی قرار ندارند، اما ما در این بخش سعی کردیم تا برای درک بهتر اهمیت وب3، ویژگی‌های آن را به صورت مجزا بررسی کنیم.
مالکیت
وب3 این امکان را به شما می‌دهد تا مالک دارایی‌های ارز دیجیتال خود باشید. برای مثال فرض کنید که در حال انجام یک بازی وب 2 هستید، زمانی که یک آیتم را درون بازی خریداری می‌کنید، آن آیتم به صورت مستقیم به حساب شما متصل است، حال در صورتی که سازندگان بازی بخواهند حساب کاربری شما را پاک کنند، شما این آیتم را از دست می‌دهید، یا در صورت توقف بازی، هزینه‌های که روی آیتم‌های درون بازی سرمایه‌گذاری کرده‌اید، از دست خواهند رفت.
این در حالی است که در وب3امکان مالکیت مستقیم برای شما فراهم شده و این مالکیت از طریق توکن‌های غیرقابل تعویض یا همان NFT فراهم می‌شود. بنابراین در این صورت هیچ فردی از جمله سازندگان بازی نمی‌توانند این مالکیت را از شما سلب کنند. همچنین در صورتی که در این فضا بازی خود را متوقف کنید، این امکان وجود خواهد داشت تا آیتم‌های درون بازی خود را در بازار‌های آزاد به فروش برسانید و معامله نمایید.
مقاومت در برابر سانسور
Only Fans یک سایت با محتوای مناسب بزرگسالان بوده که کاربران آن را تولید می‌کنند و تعداد سازندگان آن نیز به بیش از 1 میلیون می‌رسد. در واقع این پلتفرم توانسته منبع درآمدی برای بسیاری از سازندگان آن باشد. در سال 2021 این سایت برای ممنوعیت محتوای غیراخلاقی اعلامیه‌هایی را معرفی کرد که موجب اعتراض سازندگان آن شد؛ زیرا آن‌ها احساس می‌کردند در این شرایط دیگر نمی‌توانند درآمدی از پلتفرم کسب کنند.
لبته که بعد از واکنش‌های شدید، این روند تغییر کرد اما با وجود این که اعتراض سازندگان در این خصوص جواب داد، ولی یک مشکل اصلی برای سازندگان وب 2 وجود داشت، این که با ترک کردن یک پلتفرم کاربران شهرت خود را از دست می‌دهند! این در حالی است که در وب3 داده‌های کاربران روی بلاک چین قرار دارند و در صورتی که تصمیم داشته باشند یک پلتفرم را ترک کنند، این امکان برای آنان فراهم شده تا شهرت خود را به رابط دیگری وصل نمایند. در واقع مقاومت در برابر سانسور یکی از اصلی‌ترین ویژگی‌ها و دلایل اهمیت وب3 است.
سازمان‌های مستقل غیرمتمرکز (DAO)
در وب3 علاوه بر این که می‌توانید مالک داده‌های خود باشید، از طریق توکن‌هایی که عملکردی نظیر سهام یک شرکت دارند نیز می‌توانید پلتفرم را به صورت جمعی در اختیار بگیرید. DAO این امکان را برای شما فراهم کرده تا بتوانید با مالکین غیرمتمرکز یک پلتفرم هماهنگ شده و درباره آینده آن تصمیم‌گیری کنید.
در خصوص تعریف فنی DAO باید بگوییم که این موضوع به عنوان قرارداد‌های هوشمند توافقی بیان شده‌اند که موجب می‌شوند تا تصمیم‌گیری غیرمتمرکز بر روی مجموعه‌ای از توکن‌ها به صورت خودکار انجام شود. کاربرانی که توکن دارند، می‌توانند در خصوص نحوه مصرف منابع رای دهند و کد موجود نیز نتیجه رای‌گیری را به شکل خودکار انجام دهد. با این وجود برخی از کاربران، وب3 را به عنوان DAO تعریف می‌کنند. توصیه می‌کنیم برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد ارزهای دیجیتال و جزئیات این بازار، به وب سایت https://digiex24.com/ مراجعه کنید.
جمع بندی
مطلب امروز را با عنوان وب3 چیست؟ به انتها رساندیم و دریافتیم که نسل جدید اینترنت یعنی وب3 ویژگی‌ها و فواید غیرمتمرکزی را به کاربران ارائه می‌دهد که وجود ایده‌ها و نوآوری‌های جدید آن موجب شده تا با ویژگی‌های گسترده‌تری در اختیار کاربران قرار بگیرد و امکان مالکیت بر روی داده‌ها برای آنان نیز فراهم شود. وب3 امروزه به جای تکیه بر زیرساخت‌های قدیمی، به ارزهای دیجیتال تکیه دارد که این موضوع بسیار مورد توجه سرمایه‌گذاران و تریدرها قرار گرفته و مسیرهای روشنی را در اختیار آنان قرار داده است.